Dikili Ağaç Damgalanması:
Öncelikle damgaya giderken yanımızda; damga yapılacak şefliğin amenajman planı ile silvikültür uygulama planı ve haritaları, dikili ağaç damgası, dikili ağaç ölçü tutanağı ve yardımcı dikili ağaç tutanağı, çıkmaz boya ve yazı fırçası veya numaratör, hatasız şekilde ölçü yapan kumpas, meyil ölçer, şeritmetre, balta ve lüzumu halinde kürek ve kazma vb. bulunacaktır. (310 sayılı tebliğ)
Uygulamada:
Öncelikle Orman işletme şefi tarafından ya da yazılı yetki ile (müdür, işletme şefi) bir teknik eleman tarafından arazide alınmasına karar verilen ağacı kumpasçı göğüz hizasından (1.30m) ölçerek Orman muhafaza memuruna söyler, muhafaza memuru ağaç sıra numarasını numaratör veya fırça ile yazan kişiye söyler. Baltacı hemen ölçümü yapılan ağacın toprak seviyesine yakın yerine eğer varsa kalın dış mahmuzlarına “ayna” açar. Ağaca sıra numarası vermeden önce damganın atılması tercih edilmelidir çünkü bazı zamanlarda damga sıra numarasının altında kalabiliyor. Damga atıldıktan sonra muhafaza memuru ile danışıklı olarak ağaçlara sıra numarası verilir ve muhafaza memuru 20 kuturun üzerindeki(20 dahil) ağaçları “Dikili Ağaç Ölçü Tutanağına” cins, çap ve kusurlarıyla birlikte yazar. 20 kuturun altında olanlar ise 8-20(20 dahil değil) çap cm aralığında olanlar “Yardımcı Dikili Ağaç Tutanağına” çetele yöntemi ile yazılır. Daha sonra damga bitiminde bu tutanaklardaki ağaçlar hacimlendirilir. Özetle: 20 cm çapa kadar ağaçlara sıra numarası verilmeyecek, Yardımcı Dikili Ağaç Tutanağına çetele tutularak yazılacak, çapları 20 cm ve daha yukarı olan ağaçlara damga ile aynı zamanda sıra numarası da verilecektir.
Kumpas ile ölçme işlemi meyilli arazide, meyillin yukarı tarafından ölçülür ve ayna meyillin aşağı tarafına açılarak damga vurulur.
Dikili Ağaç Ölçü Tutanağı; Dikili ağaç damgası ile damgalanan ağaçların göğüs hizasındaki çapları kumpasla, ağacın gövde eksenine dik doğrultuda ölçülecek, gerektiğinde çapraz olarak iki kez ölçülüp ortalaması alınacak ve çapları 20 ve üzeri olanlar “Dikili Ağaç Ölçü Tutanağına” kaydedilecektir. Çap kesirsiz ve tam (cm) olarak tespit edilecektir. Küsuratlar dikkate alınmayacaktır. Tutanağa ağaçların sıra numarası, çapları ve çap sınıflarına göre kabuklu gövde hacimleri yazılacaktır. Sayfa sonunda ağaç cinslerine göre hacimler toplanacak ancak, bu toplam takip eden sayfaya nakledilmeyecektir.
Uygulamada arazide damga yapılacak alanda İşletme şefi veya onun görevlendirdiği teknik elemanın cep telefonunda bulunan uygulamada(çoğunlukla “CarryMap” uygulaması) şefliğin meşcere haritası bulunmaktadır. Yanımıza almamız gereken haritalara bu şekilde daha kolay bir yöntem ile ulaşma imkanımız vardır. Damgalama alanının ve meşcerenin takibi için harita okumak çok önemlidir.
Ayrıca damgalama işlemine doğal engeller örneğin sırtlardan meyil aşağı doğru ve eş yükselti eğrilerine paralel olarak başlanarak gidilir.
Fotoğraf: Youtube/ @OrmanTVnedimcansesen
Üst ayna tabiri: Kesimi yapacak olan kişilere alanı en kolay ve alınacak ağaçları tanınır hale getirmek için ağaçlar üst kısımlarına balta ile vurulmasıdır. Burada kesimi yapacak kişi o ağaçta damga olduğunu anlar.
KAYNAKÇA